Bài đăng trên Giai Phẩm Xuân Viễn Đông Qúy Tỵ 2013
Dịp Tết Việt Nam là lúc ngoài đường mọi người đi mua sắm, đi chơi như đi hội. Ngắm nhìn người ta và nghe tiếng mọi người trò chuyện là đủ thấy không khí hội rồi. Ở châu Âu có những nơi mà hầu như quanh năm người ta có thể tìm thấy không khí hội như thế bởi vì sự hiện diện của khách du lịch. Khu vực Nhà Thờ lớn ở khu phố cổ ở Milan là một chỗ như thế. Milan mang phong cách rất hiện đại, nhưng phải nói quang cảnh thành phố nói chung là “xấu xí”, ngoại trừ khu phố cổ.
Nhà ga Milan
Nhà ga Milan thật bề thế, được xây bằng đá và pha trộn nhiều kiểu kiến trúc khác nhau của thế kỷ 20. Trong thời kỳ Mussolini làm Thủ Tướng, nhà ga được xây sao cho nó trở thành biểu tượng cho quyền lực của chính quyền fascist thời bấy giờ. Do đó mà có sự sắt lạnh, góc cạnh và lạnh lẽo trong kiến trúc của nhà ga. Ví dụ toàn bộ khu vực dành cho khách đứng chờ tàu đều nằm trong vùng có mái che với khung mái vòm bằng thép.
Là một trong những nhà ga lớn và quan trọng ở châu Âu, nhà ga Milan đón nhận 33 ngàn lượt khách ghé qua Milan mỗi ngày. Bên trong sảnh đường, nhiều tầng thang cuốn chạy liên tục, rất náo nhiệt. Yếu tố “công nghiệp” này trở nên dịu đi khi mà các bức điêu khắc và các chi tiết chạm trổ khắp nơi trên tường bên trong nhà ga tạo ra nét mềm mại và cổ điển của nhà ga. Trần cao và tường đá, không ai có thể phủ nhận sự bề thế của nhà ga Milan.
Có thể đi bộ từ nhà ga đến khu phố cổ. Đoạn đường đi này thật là chán. Băng hết con đường này đến con đường kia, đi ngang nhiều cửa hàng lớn nhỏ, nhưng xung quanh không có cảnh gì để nhìn ngắm cả: nhà cao tầng vuông vức thì có gì hấp dẫn? Đường phố thật rộng đầy xe thì có gì hoành tráng? Vì vậy mà đi bộ có năm phút mà cảm giác như cả tiếng đồng hồ đã trôi qua. Cứ trông cho đến khu phố cổ để xem Nhà Thờ lớn.
Galleria
Trước khi thấy nhà thờ thì đi ngang Galleria Vittorio Emanuele II. Galleria là khu mua sắm giống như siêu thị nhưng thường là có mái vòm che bằng kính. Ở Galleria Vittorio Emanuele II có nhiều cửa hàng bán đồ đắc tiền, các khách sạn nhiều sao, nhà hàng và một tiệm McDonald. Thiết kế của Galleria đẹp, vừa mang tính hiện đại vừa cổ điển, sàn lát đá nhiều màu và vòm trần bằng kính bắt mắt.
Dạo quanh các hàng quán thấy giá cả ở tiệm McDonald là dễ chịu nhất trong khu này, nhưng phải nhanh chân nhanh tay, không thì các ghế ngồi bên ngoài và bên trong tiệm sẽ đầy chật ngay. Trên tầng 2 của tiệm thì máy lạnh lại không chạy, nóng như bưng. Vả lại, trên tầng 2 toàn con nít choi choi, chúng la hét ồn ào, điết lỗ tai luôn. Nhanh chân đi xem nhà thờ thôi.
Nhà thờ gothic xấu hay đẹp?
Bên trong nhà thờ Milan rộng nhưng khá tối. Các cột đá xám và trang trí không lấy gì là hấp dẫn – tương phản hoàn toàn với bên ngoài: tuy nhà thờ được xây bằng gạch nhưng lớp ngoài cùng được lát đá cẩm thạch trắng. Toàn bộ kiến trúc thật to lớn và đầy ấn tượng ngoài sức tưởng tượng. Được khởi công xây vào năm 1386, hoàn tất vào những năm 1880, Nhà Thờ Milan là một trong những nhà thờ công giáo lớn nhất thế giới có thể chứa 40 ngàn người.
Truyền thống công giáo của người châu Âu đã lâu đời và họ lại có đức tin mạnh mẽ, họ xem nhà thờ như là nhà của Chúa. Vì vậy nhà thờ nào cũng vô cùng kiên cố, bề thế và uy nghi. 600 năm họ không hề nản chí để hoàn tất công trình xây dựng Nhà Thờ này. Đứng trước Nhà Thờ Milan, lý trí của người ta như nhũn ra, chỉ còn chỗ cho trái tim để thưởng thức và lắng nghe.
Xem Nhà Thờ Milan phải leo lên mái mới thấy hết được sự kỳ diệu của kiến trúc này. Từ khi bắt đầu leo lên các bậc thang, người ta đã sửng sốt và kinh ngạc vì các chi tiết kiến trúc độc đáo của nó: 135 tháp hình chóp thật nhọn và thật cao nằm trên các trụ chống tường nằm ngang (flying buttress) và vô số các chi tiết điêu khắc bao trùm không gian của những tháp và trụ và hoa văn này. Tháp chính cao nhất là 109 mét. Trên đỉnh mỗi tháp hình chóp là một bức tượng điêu khắc to bằng người thật, nhưng nhìn từ dưới hoặc từ xa thì chúng giống như những búp bê đồ chơi, vì nhà thờ quá là cao và to. Ngoài ra tượng điêu khắc thì ở khắp mọi ngóc ngách, tổng cộng hơn ba ngàn bức.
Khi lên đến mái nhà, các tháp hình chóp ở đây vẫn còn cao vượt đầu người tạo ra một không gian uy nghi như thể là một nhà thờ nhỏ nằm trên mái nhà thờ lớn. Các trụ và tháp từ thấp lên cao, nhiều tầng nhiều lớp, nên cho dù nhìn từ dưới lên hay từ trên xuống, người ta đều ngẩn ngơ, vì từng li trên mỗi tháp và mỗi trụ đều được phủ bởi lớp đá chạm khắc sắc sảo – khách xem như ngụp lặn trong một biển san hô của tháp, trụ, và hoa văn điêu khắc, ở góc độ nhìn ngang hoặc nhìn xuống gì cũng như thấy một nhà thờ trên mái nhà thờ.
Nói chung, các chi tiết điêu khắc và chạm trổ kiểu gothic dày đặc nhưng không nặng nề, ngược lại rất tinh tế và hài hòa. Hồi xưa có một số người cho kiểu kiến trúc này là quá cầu kỳ và xấu tệ. Nhưng ngày nay không ai tưởng tượng được là có người nào lại đi chê Nhà Thờ Milan là xấu! Thành phố Milan có thể không hấp dẫn đối với nhiều người, nhưng Nhà Thờ Milan thì phải xem một lần cho biết. Không có một nhà thờ thứ hai như thế. Có thể liệt nó vào danh sách những địa điểm “phải đi thăm”!
anvi hoàng 