Quá trình dàn dựng (kỳ 6) – Trang phục đầy màu sắc Việt Nam

Quá trình dàn dựng vở opera Chuyện Bà Thị Kính/ The Tale of Lady Thị Kính

—– Bài in + online Nhật Báo Viễn Đông —– Read the English version —–

Chỉ vài tuần nữa là vở opera lớn “Chuyện Bà Thị Kính” (The Tale of Lady Thị Kính) của nhà soạn nhạc P.Q. Phan (Phan Quang Phục) sẽ được mở màn tại sân khấu lớn của trường nhạc Jacobs thuộc trường đại học Indiana University, vào ngày 7, 8, 14, 15 tháng 2 năm 2014. “Chuyện Bà Thị Kính” là vở opera lớn về đề tài văn hóa Việt Nam đầu tiên của nhà soạn nhạc người Mỹ gốc Việt được dàn dựng quy mô và chuyên nghiệp trên sân khấu Mỹ. Viễn Đông đã tường thuật đầy đủ về quá trình sáng tạo cũng như dàn dựng của vở opera. Khâu hấp dẫn nhất trong quá trình dàn dựng mà độc giả chờ đợi đã đến: trang phục.

Trong khi quý vị đang đọc những dòng chữ này thì trang phục đang được may tại nhà hát opera IU, trong tòa nhà Musical Arts Center.

Xưởng may bình thường đã đầy màu sắc và chất liệu vải. Ngay thời điểm này, nó còn sống sống động hơn nữa vì người ta đang chuẩn bị vải vóc để may trang phục cho vở Chuyện Bà Thị Kính. Nhiều mẩu trang phục riêng biệt đã và đang được may, như hàng loạt dây lưng thắt. Rồi người ta sẽ sớm đo ni các ca sĩ.

Một phần trang phục của 38 thành viên trong dàn đồng ca sẽ được mua, ví dụ các áo ngắn, quần, váy màu trắng. Rồi chúng sẽ được nhuộm nhiều màu khác nhau. Sau đó chuyên viên trang phục của nhà hát IU sẽ làm thêm các lớp chi tiết phụ khác đắp bên ngoài để hoàn tất trang phục như trong thiết kế. Màu sắc của áo quần, của các chi tiết này cho mỗi thành viên đều khác nhau (xem hình bên dưới). Và trang phục của hai nhóm ca sĩ đóng vai chính sẽ được may xong sớm thôi.

Để có chút khái niệm về trang phục, các bạn có thể đọc lại bài phỏng vấn với nhà thiết kế trang phục Linda Pisano trước đây. Bây giờ, mời các bạn tham gia vào trải nghiệm thú vị của tôi mỗi lần ghé thăm xưởng may. Hãy nghe các chuyên viên về trang phục chia sẻ.

costume-1 — May dài băng màu vàng để thắt dây lưng.

Lany Tortoriello (hay Magdalena Tortoriello), Quản Lý Trang Phục: Có nhiều điều chúng tôi đã biết khi nhìn vào bản vẽ. Ví dụ chúng tôi biết là một số người sẽ mặt áo ngắn và một số mặc áo dài. Nhưng còn một số chi tiết khác thì phải bàn kỹ lại trước khi cắt vải và may.

lani — Hình do Lany Tortoriello cung cấp.

Tôi chưa bao giờ làm việc với trang phục và màu sắc Việt Nam. Và ít khi chúng tôi thấy nhiều màu sắc tươi sáng rực rỡ như vậy, nên tôi rất hào hứng. Điều này mới mẻ ở nhiều khía cạnh. Ví dụ trang phục [Việt Nam] không có nhiều chi tiết nặng nề như trang phục thời Victoria với các lớp nhung phồng. Tuy nhiên, nó lại có thách thức ở mặt khác, ví dụ như chúng có nhiều lớp lắm. Vì vậy tôi đang háo hức chờ được bắt tay vào may ngay.

dye-2 — Cô Soraya Noorzad đang nhuộm vải. Hình do Soraya Noorzad cung cấp.

Soraya Noorzad, Quản Lý Dự Án: Tôi có nhiều kinh nghiệm làm việc với Linda. Cô thường có thiết kế thú vị. Đối với trang phục lần này, tôi đặc biệt thích màu sắc của chúng. Ngoài ra các dải nẹp cũng có nhiều chi tiết nữa. Gần như tất cả trang phục, từ vải cho đến sản phẩm hoàn chỉnh mà chúng tôi may và áo váy chúng tôi mua đều được nhuộm tại đây. Nó chiếm một phần lớn trong dự án này và chính màu sắc của trang phục là điều đặc biệt về vở opera lần này. Chúng tôi rất phấn khởi về dự án này.

Dana Tzvetkov, Quản Lý Xưởng Trang Phục: “Nhiều trang phục cho dàn đồng ca là chúng tôi mua. Sau khi nhận được hàng, chúng tôi sẽ bắt đầu đo ni các ca sĩ. Chúng tôi sẽ dùng nhiều chi tiết phụ khác nhau đắp lên trang phục, các chi tiết này khác nhau đối với mỗi người vì mỗi miếng nẹp và mỗi trang phục sẽ được nhuộm màu khác nhau.

Tôi chưa từng may trang phục như thế này. Các trang phục mang tính thiểu số tương tự mà tôi làm trước kia là cho vở Mikado và Madam Butterfly nhưng chúng khác lắm và màu sắc đằm hơn. Tôi rất háo hức về vở Chuyện Bà Thị Kính lần này: màu sắc tươi thắm và đẹp, sống động mà chúng tôi ít có dịp làm trong opera. Nhưng ngoài ra còn có sự giản dị trong thiết kế nữa. Chất liệu vải và màu sắc của vải cộng với sự giản dị trong thiết kế là điều vô cùng thú vị.”

costume-2 — Sarah Akemon, Thợ Phụ, đang thắt các dây thắt lưng.

costume-3 — Màu sắc rực rỡ của các dây thắt lưng.

Trong lúc các bạn xem hình, xin nhớ rằng mục đích của các nghệ sĩ không phải là nhái lại trang phục và chất liệu vải của người Việt Nam vào thời kỳ xưa, như đạo diễn sân khấu Vince Liotta đã lưu ý, mà là tạo ra cảm giác Việt Nam.

Đồng thời, cô Dana cũng nhắc nhở chúng ta rằng “hình vẽ là tĩnh, chết trên trang giấy. Một khi dùng lụa, vải mỏng và các chất liệu khác để may các bộ trang phục, chúng sẽ sống động lên. Đẹp hơn trong hình vẽ nhiều”.

Sau đây là các hình vẽ trang phục của một số nhân vật và thành viên trong dàn đồng ca.

Trang phục của Thị Kính lúc là Tiểu Kính Tâm ở trong chùa:

Trang phục của nhân vật Lý Trưởng:

Trang phục của nhân vật Sùng Ông:

Trang phục của nhân vật Mãng Ông:

Trang phục của Nô:

Trang phục của Sùng Bà:

Trang phục của Sư Cụ:

Trang phục của Thiện Sĩ:

Trang phục của một vài thành viên trong dàn đồng ca:

Trang phục của nhóm bạn gái của Thị Mầu:

Các bạn có nghĩ rằng trang phục rất rực rỡ và đa dạng không? Tôi nhận thấy đó là một cách diễn giải để thể hiện giá trị nhân loại phổ quát (universalism) của câu chuyện Thị Kính. Và như thế là một cách lý giải hiện đại và thú vị, theo sát tinh thần của vở opera.

Tin mới nhất: Tính đến thời điểm này, Thứ Hai ngày 20 tháng 1 năm 2014, các trang phục của dàn đồng ca đã được nhuộm và các ni mẫu đã làm xong. Trong hình, bà Swallow Leach, Thợ Cắt-Mẫu-Xếp, và bộ ni (mock-up) của mình.

‘Bật mí’ màu sắc của trang phục nhé. Các bạn sẵn sàng chưa?

Trang phục trước khi nhuộm thì thế này:

dye-1 — Hình do Soraya Noorzad cung cấp.

Sau khi nhuộm thì thế này: trong hình, cô Noriko Zulkowski, Thợ Khâu, đang treo bộ trang phục mới nhuộm (hình trái), và các bộ trang phục đầy màu sắc trên giá áo (hình phải).